Bilardo Nedir ? Bilardo Oyun Türleri Nelerdir ? |
Bu yayınımızda Bilardo Nedir ? Bilardo Kuralları Nelerdir ? Bilardo Oyun Türleri Nelerdir ? gibi sorularınıza cevaplar bulabilirsiniz.
"Bilardo, top ve
sopaların kullanıldığı bir masa oyunu olarak tanımlanır. Bilardo masası,
bilardo topu, bilardo sopası (ıstaka) gibi malzemeleri içeren bir spor dalıdır.
Bilardo malzemeleri genellikle ahşap, plastik veya kompozit malzemelerden
üretilir ve sporcuların performansını artırmak için çeşitli özelliklere
sahiptir."
Bilardo malzemeleri, bilardo
oyununu oynamak için gerekli olan ekipman ve aksesuarları içerir. Temel bilardo
malzemeleri şunlardır:
Bilardo Masası: Bilardo
oyununun oynandığı, yeşil keçe kaplı düz bir masa.
Bilardo Topları: Genellikle
15 adet top içeren bir set. Bunlar; bir adet beyaz "oyuncu" topu, bir
adet siyah "oyuncu" topu, bir adet sarı "bir" top, bir adet
mavi "iki" top, bir adet kırmızı "üç" top, vb. gibi
numaralandırılmış toplar içerir.
Bilardo Sopaları (İsteka):
Oyuncuların topa vurmak için kullandıkları uzun ve konik sopalar. Bunlar
genellikle ahşap veya fiberglas malzemeden yapılır ve ucunda bir kauçuk veya
deri uç bulunur.
Tebeşir: Topa daha iyi yön
verebilmek ve kaymasını engellemek için kullanılan malzemedir.
Köprü (Bridge): Bazı
durumlarda, topa doğrudan vurmak mümkün olmayabilir ve bu durumda köprü
kullanılır. Köprü, sopaya takılan bir yardımcı alettir ve oyunculara daha zor
ulaşılan pozisyonlarda topa vurma imkanı sağlar.
Kalkan (Chalk): Bilardo
sopasının ucu ile temas ettiği topa daha iyi bir kavrama sağlamak için
kullanılan kireç veya kireç benzeri bir madde.
Top Treni (Rack): Topları
başlangıç pozisyonlarına yerleştirmek için kullanılan üçgen şekilli bir araç.
Skor Tablosu (Scoreboard):
Oyuncuların puanlarını ve maç durumunu takip etmek için kullanılan bir tahta
veya elektronik cihaz.
Bunlar, temel bilardo malzemeleridir ve oyunun standart bir versiyonunda kullanılırlar. Ancak, profesyonel ve hobi amaçlı oyuncuların tercihlerine bağlı olarak daha spesifik veya kişiselleştirilmiş ekipmanlar da mevcuttur.
Bilardo Nedir ? Bilardo Oyun Türleri Nelerdir ? |
Bilardo Oyun Türleri
Nelerdir ?
Amerikan Bilardosu
"Amerikan bilardosu,
bilardonun ilk cepli varyantı olarak kabul edilir ve Amerika'da popülerlik
kazanmıştır. Oyunda 16 top bulunur: 1 ile 7 arasında numaralanmış düz renkli
toplar, 9 ile 15 arasında numaralanmış çizgili (pijamalı) toplar, bir de siyah
8 numaralı top ile beyaz bir vuruş topu yer alır.
Bu oyun, iki kişi veya iki
takım arasında oynanabilir ve bantlı veya bantsız olarak oynanabilir. Temel
amaç, oyuncuların gruplarını tamamlamak ve son olarak siyah topu belirlenen
cebe sokmaktır.
Oyunun başlangıcında, toplar
belirli bir desende dizilir ve oyuncu, masanın ilk çeyrek çizgisinden istediği
açıyla beyaz vuruş topunu kullanarak başlar. İlk giren top, oyunu başlatan
oyuncunun hangi grupla oynayacağını belirler. Eğer başlangıçta top girmemişse,
rakip grupları seçme hakkına sahiptir.
Oyuncular her vuruşta hangi
topu hangi cebe sokacaklarını önceden belirtmek zorundadır. Ayrıca, 1 ve 15
numaralı topların orta ceplere girmesi gereklidir. İlk açılışta, 1 veya 15
numaralı toplardan biri veya her ikisi de cebe girmişse, çıkarılmaz ve oyun
devam eder. Bu durumda, rakip diğer topu orta ceplere sokmalıdır.
Amerikan bilardosu,
strateji, beceri ve dikkat gerektiren heyecan verici bir oyundur. Her vuruşun
özenle planlanması ve rakibin hamlelerinin tahmin edilmesi önemlidir."
"Bilardo oyunu
sırasında gerçekleşen fauller, rakibe beyaz topu istediği yerden başlatma hakkı
sağlar. Ayrıca, beyaz topun çukura girmesi, bir topun masadan çıkması, yanlış
gruba ait bir topun direkt veya dolaylı şekilde çukura girmesi, beyaz topun
diğer grup topuna veya siyah topa değmesi veya hiçbir topa temas etmeden çukura
gitmesi, oyuncunun izni olmadan herhangi bir topa dokunması veya alet
kullanması, istek dışı bir durumda istekli topa iki kez vurulması veya istek
dışı bir topa dokunulması gibi durumlar için geçerlidir.
Eğer beyaz top çukura girer
veya masadan çıkar, rakip oyuncu beyaz topu istediği açıyla başlama çizgisinden
başlatır. Ancak, oyuncu ilk vuruşta diğer yarıda yer alan herhangi bir topa
vurabilir veya beyaz topu banttan yansıtarak deklare ettiği topa vurabilir.
Oyunun kaybedilmesine yol
açan fauller arasında, siyah topun sırası gelmeden önce çukura girmesi, siyah
topun masadan çıkması veya deklare edilenden farklı bir cebe girmesi yer alır.
Açılışta, sadece siyah topun belirlenen cebe girmesi halinde açılış yapan
oyuncu oyunu kazanır. Eğer açılışta siyah top dışında başka bir top cebe
girerse, oyuncu oyunu kaybeder.
Oyun "Bantlı"
olarak oynanıyorsa, beyaz topun deklare edilen topa temas etmeden önce veya
deklare edilen topun cebe girmeden önce bantı görmesi gerekir."
Amerikan bilardosu en çok tercih edimekte olan cepli bilardo türüdür.
Bilardonun ayrıca 9 top, 14+1 ve 3 Top gibi türleri vardır.
Bilardo Nedir ? Bilardo Oyun Türleri Nelerdir ? |
9 Top Bilardo Nedir ?
"9-top, Amerikan
bilardosunun popüler bir varyantıdır ve standart Amerikan bilardo masasında
oynanır. Kuralların temel yapısı diğer türlerle hemen hemen aynıdır, ancak
oyunda sadece 1 ile 9 arasındaki toplar kullanılır.
Oyunun amacı, oyuncuların
açılıştan sonra 1 numaralı topu kullanarak sırasıyla diğer topları deliklere
sokması ve en sonunda 9 numaralı topu sokarak oyunu kazanmasıdır. Toplar, 1
numaralı top en önde ve 9 numaralı top tam ortada olacak şekilde, diamond
şeklinde dizilir.
9 top oyununda önemli bir
nokta, oyuncunun sıradaki topu gördükten sonra başka bir topu sokma hakkına
sahip olmasıdır. Örneğin, sıra 2 numaralı topa gelmişse, oyuncu önce 2 numaralı
topu görebilir ve daha sonra 9 numaralı topu sokarak oyunu kazanabilir. Bu, tüm
toplar için geçerlidir.
Bu oyun türünde deklarasyon yapılmaz ve oyuncular istedikleri şekilde oynayabilirler. 9-top, Amerikan bilardosunun dinamik ve heyecan verici bir varyantıdır, çünkü her vuruşta oyuncuların stratejik kararlar alması ve hünerlerini sergilemesi gerekmektedir."
14 + 1 Bilardo Nedir ?
Yine standart Amerikan
Bilardo masasında uygulanan bir oyundur. Tüm toplar 8-top düzeninde
yerleştirilerek oyuna başlanmaktadır. Bu oyunda her iki oyuncu da sıra
kendisindeyken istediği her topu sokabilmektedir., Her topun deliğe nizami
olarak girmesi 1 sayıdır ve önceden belirlenen sayıya ulaşan oyuncu maçı
kazanır. Deklare yapmak zorunludur ve deklare edilen top yanlış deliğe girerse
veya başka bir top deliğe girerse, söz konusu top çıkarılır ve açılış noktasına
yerleştirilir.
Oyunun sonu, diğer türlerden
tamamen farklıdır. Masadaki 15 topun sonuncusuna atış yapılmaz, ancak önceden
sokulmuş 14 top üçgen içine en öndeki top olmadan dizilir. Topların diziliş
sırası önemli değildir. Dizilişten sonra, son topu sokan oyuncu oyuna devam
eder.
İdeal devam biçimi, masada
kalan tek topu sokarak beyaz topla diğer 14 topu dağıtmaktır. Bu yapılamazsa,
güvenli bir vuruş yapmak önemlidir. Eğer 15. top üçgenin konacağı alanda
kalmışsa, üçgen içine konur ve 15 top birlikte dizilmiş olur. Aynı durum beyaz
top için geçerliyse, oyuncu açılış çizgisinden başlar.
Bu oyunda fauller, -1 puan
olarak hesaplanır. Faulden sonra beyaz topun kaldığı yerden devam edilir. Beyaz
topun deliğe girmesi halinde, açılış çizgisinde bir noktadan başlanabilir,
ancak açılış noktasının gerisindeki toplara vuruş yapılamaz.
Üst üste 3 kez faul yapan oyuncudan 15 puan düşülür. Ayrıca, bant kuralı vardır, yani beyaz top veya diğer toplardan en az birinin vuruştan sonra en az bir banta temas etmesi gerekmektedir."
Snooker Bilardo Nedir ?
"Snooker, iki kişi veya
iki takım arasında oynanan ve İngilizlerin savaş sırasında keşfettiği bir
bilardo çeşididir. Oyunda, renkli ve kırmızı (15 adet) toplar kullanılır.
Renkli toplar sarı (2 puan), yeşil (3 puan), kahverengi (4 puan), mavi (5
puan), pembe (6 puan) ve siyah (7 puan) olarak sıralanırken, kırmızı toplar her
biri 1 puan değerindedir.
Oyunda amaç, sırayla kırmızı
bir top sokmak ve ardından bir renkli top sokarak devam etmektir. Masada hiç
kırmızı top kalmayana kadar bu döngü sürer. Ardından, renkli toplar kıdem
sırasına göre (sarı-yeşil-kahverengi-mavi-pembe-siyah) sokulur.
Fauller, sıra kırmızı
toptayken beyaz topun deliğe girmesi veya kırmızı toptayken renkli bir topun
sokulması durumunda geçerlidir. Oyunculara karşıya puan geçişi uygulanır.
Oyunda strateji önemlidir ve
"snooker" terimi, rakibin top görmesini engellemek amacıyla beyaz
topu rakibin topunun önüne bırakma taktiğini ifade eder. "Çin
snookerı" ise rakibi zor durumda bırakacak şekilde beyaz topu bir topa
yapıştırmaktır.
"Free ball" veya
"açık top" kuralı ise bir oyuncunun faul yapması durumunda uygulanır.
Bu kurala göre, rakip oyuncu masadaki kırmızı topların her iki maksimum
incesini göremiyorsa, tüm renkli toplar kırmızı top olarak sayılır ve oyuncu
istediği topa vurabilir. Eğer renkli toplardan biri pot yapılırsa, kırmızı
topların değeri olan 1 sayı kazanılır ve renkli top yerine konur.
Snooker, strateji, taktik ve beceri gerektiren dinamik bir oyundur ve oyuncuların pot şansı kadar snooker bırakma ve çözme yetenekleri de önemlidir."
3 Top Bilardo - 3 Bant Bilardo Nedir ?
Cepsiz bilardonun en
belirgin örneklerinden biri olan 3-Top (Karambol bilardo) ve Üç-Bant Bilardo,
benzer bir temele sahiptir ve aynı masada ve toplarla oynanır. İki oyunda da
belirli bir bitiş sayısı seçilir ve oyuncular bu sayıya ilk ulaşanı kazanır.
Bilardo Nedir ? Bilardo Oyun Türleri Nelerdir ? |
Her iki oyunda da bir beyaz
top, bir sarı top ve bir kırmızı top bulunur. Rakiplerden biri beyaz topa
vururken, diğeri sarı topa vurur; kırmızı topa vurulmaz.
3-Top oyununda sayı elde
etmek için, vurulan topun diğer iki topa değmesi gerekir. Üç-Bant oyununda ise,
sayı elde etmek için vurulan topun üç kez banta temas etmesi ve ardından diğer
iki topa vurması gerekmektedir. Bu oyunun temeli, vuruş yaparken ıstakanın
çıkış noktasını dikkate alarak, topların masada hangi hız ve açılarda yol
alacaklarını hesaplamaya dayanır. Masa üstündeki işaretler bu hesaplamalara
yardımcı olur.
Her iki oyunda da faul
durumunda karşı tarafa sayı geçmez ve herhangi bir topun masayı terk etmesi de
bir faul olarak kabul edilir.
3-Top, Üç-Bant'a göre daha kolay sayı yapılabilen bir oyundur, ancak her iki oyun da oyuncular için strateji ve beceri gerektirir.
Bilardoda ustalaşmak,
belirli bir seviyenin üzerine çıktıktan sonra geometri hesaplamalarını öğrenmek
ve atışlarla birlikte oyundaki temponun doğru ayarlanmasını sağlamak
gerektirir. Ayrıca, zor pozisyonlarda sayı almak yerine rakibe "karot
atmak" olarak adlandırılan vuruşlarla pozisyon vermemeye dikkat etmek
önemlidir. Eğer sayı alınamayacak bir pozisyonda ise, genellikle rakibe kolay
bir vuruş olan "sote" veya "sota" bırakılması beklenir.
Türkiye'nin en başarılı
bilardocularından ve Avrupa Şampiyonu olan Semih Saygıner, ülkede bilardonun
öncülerinden biri olarak kabul edilir. Dünya Şampiyonlukları ve birçok Türkiye
şampiyonluğu gibi birçok başarıya sahiptir. Dünya genelindeki diğer büyük 3
bant oyuncuları arasında Raymond Ceulemans, Torbjörn Blomdahl ve Sanchez gibi
isimler bulunmaktadır.
Bu oyun, eskiden sadece göz
kararı oynanırken, büyük ustalardan biri olan Raymond Ceulemans'ın keşfettiği
"diamond sistem" ile birlikte matematiksel hesaplamalara dayalı bir
hale gelmiştir.
Carom bilardonun diğer çeşitleri arasında Bant, Artistik Bilardo, 4 Top gibi oyunlar bulunmaktadır. Ayrıca, turnike, ters turnike, 5 bant, Viyana turnikesi, brikol, efekare, acem gibi pek çok özel vuruş tekniği mevcuttur. Bu teknikler oyuncuların beceri ve stratejilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
0 Yorumlar